Bülten Yazımız
Osmanlı askerî ve teknoloji tarihi alanının öncü isimlerinden ve halihazırda Georgetown Üniversitesi Tarih bölümü profesörü olan Gabor Agoston, 28 Haziran 2018 tarihinde ailesi ile birlikte Özbekler Tekkesi’nde konuğumuz idi.
Çok sayıda kitap ve makalenin müellifi olan Agoston’un Türkçeye çevrilen çalışmaları arasında Osmanlı’da Strateji ve Askeri Güç; Osmanlı’da Ateşli Silahlar ve Askeri Devrim Tartışmaları; Barut, Top ve Tüfek: Osmanlı İmparatorluğu’nun Askeri Gücü ve Silah Sanayisi zikredilebilir. Sıcak bir ortamda gerçekleşen ve Özbek pilavı ikramı ile başlayan program, İSAR Akademik Kurulu mensuplarından Erol Özvar’ın, Agoston’un çalışmalarının önemini zikrettiği sunuşuyla devam etti. Özvar, Agoston’un ortaya koyduğu çalışmaların Osmanlı tarihinde bir dönem sıklıkla tartışılmış gerileme paradigmasına etkin bir biçimde cevap verdiğini vurguladı.
Oldukça akıcı ve etkileyici Türkçesiyle konuşmasını gerçekleştiren Agoston, akademik serencamı ile Osmanlı tarihine olan ilgisinin nasıl başlayıp hangi evrelerden geçtiğini dinleyicilerle paylaştı. Bu esnada doktorasını tamamladığı 1980’li yılların Macaristan’ındaki tarihçiliğe ve orada Osmanlı çalışmalarına olan ilginin kapsamına, Türk ve Macar tarihçilerin etkileşimlerine dair birinci ağızdan kıymetli anekdotlara da değindi. Agoston, kariyerinin çok erken dönemlerinden bu yana İstanbul’daki Osmanlı arşivlerini sıklıkla kullandığını belirterek arşivi aktif bir biçimde kullanamayan kişinin tarihçiliğinde ciddi eksikliklerin olacağını vurguladı. Amerika akademisine geçiş serencamıyla Amerikan tarihçiliğinde Osmanlı çalışmalarının yerini de değerlendiren Agoston, hem ilgi hem de yaklaşım bakımından Amerika ve Avrupa’daki Osmanlı tarihçiliği arasında bulunan kritik farkları özetledi. Agoston’a göre hem Türkiye’de hem de diğer ülkelerde yürütülen Osmanlı çalışmalarında Amerikan tarihçiliğinin izleri gün geçtikçe daha da belirginleşiyor.
Dinleyicilerden gelen sorular ve hediye takdiminin ardından program nihayete erdi.