Bülten Yazımız
Mukaddime Okumaları, öğrencilerin talebi neticesinde 2016 İSAR Yaz Programı süresince Recep Şentürk hocamızın gözetiminde toplamda sekiz oturum olarak yapıldı. Salı ve Perşembe günü sabah namazlarından sonra, yoğun yaz dönemi seminerlerinin başlangıcına kadarki iki saatlik süre zarfında yapılan bu okumalara İbn Haldun’un Mukaddime’sinin ilk cildi ile başlandı. İbn Haldun’un Mukaddime’si asıl yazmayı tasarladığı Kitâbu’l-İber ve Dîvânu’l-Mubtede’ ve’l-Haber fî Eyyâmi’l-Arab ve’l-Acem ve’l-Berber ve men Asârahum min Zeviyiyî’s-Sultâni’l-Ekber veya kısaca Kitâbu’l İber’in metodolojisini içerdiğinden dolayı Recep hocamızın şerhleriyle beraber oldukça istifadeli bir okuma gerçekleştirildi.
Okuduğumuz bahislerde, bir haber geldiği vakit onun doğruluğunu tespitte nasıl bir yol izlenmesi gerektiği üzerinde duruldu. Tarih, coğrafya, iktisat gibi farklı disiplinlerin sınamalarını kullanarak haberin doğru veya yanlış olduğunu, doğruysa sıhhatinin ne derece olduğu hususunda İbn Haldun’un tespit yöntemi incelendi. Bu yöntem, okumalara iştirak eden katılımcılara günlük hayattaki bilgilerin nasıl değlerlendirebileceğini gösterdiği gibi akademik çalışmalara katkıda bulunma niyetinde olan biz İSAR öğrencileri için teorik açıdan büyük bir kazanım oluşturdu.
Recep hocamızın üzerinde önemle durduğu bir diğer mevzu ise Mukaddime’nin Batı sosyolojisi için ne kadar önemli olduğuydu. Öyle ki esere Batı sosyolojisinin öncüsü olarak bakıldığını, ama bu bakış ve yargının övgü niteliğinden çok eskide kalmışlık olarak kullanıldığı belirtildi. Dolayısıyla Mukkaddime’ye, vakti geçmiş bir sosyoloji metodu olarak bakıldığı üzerinde duruldu. Ancak hocamızın belirttiği gibi İbn Haldun bu açıdan bir öncü değil bir alternatiftir. Bizim bu eserin öncü değil de bir alternatif olduğunu göstermek için yapmamız gerekenin İbn Haldun’un Mukaddime’de ortaya koyduğu yöntemi kullanarak hareket etmekten geçtiğini ifade eden hocamız, gelecek araştırmalarımızda bu metodu tatbik etmemiz ve böylece onun -belki de daha iyi- bir alternatif oluşturduğunu göstermemiz gerektiğinin altını çizdi; bu derslerin amacının da akademik zeminde devam etmeyi düşünen öğrencilere bu metodun kullanılması gerektiğine dair bir bilinç aşılamak olduğunu söyledi. İbn Haldun’un aslında Batı’ya olan entelektüel bağımlılığımızı aşmamıza yardımcı olduğunu ve Mukaddime’yle birlikte de bu bağımlılığı kırmaya başlamamız gerektiğini belirterek halihazırda bu doğrultuda yapılan bazı araştırmaların mevcut olduğuna da dikkat çekti.
Programa bizzat iştirak edemeyenlerin de faydalanması adına bu oturumlar, Mukaddime Okumalarının ilkini teşkil etmesiyle, İSAR’ın youtube kanalına yüklendi.