03 Kasım Cuma günü İSAR Tez Sunumları kapsamında, ihtisas öğrencilerimizden Şaban Ağlar, Boğaziçi Üniversitesi-Tarih bölümünde, Doç. Dr. Derin Terzioğlu danışmanlığında yazmış olduğu “Yahudi Mühtediler Yahudiliği Reddediyor: On Beşinci Yüzyıl Sonunda Osmanlı İmparatorluğunda İhtida ve Dini Reddiyeler” başlıklı tezinin sunumunu gerçekleştirdi.
Öncelikle Osmanlı coğrafyasında Yahudilerin durumundan bahseden Ağlar, II. Mehmet döneminde sürgün politikası çerçevesinde İstanbul'a göç ettirilen Yahudiler ile İspanya’dan Osmanlı topraklarına göçen Sefarad Yahudilerinin serüvenlerini anlatarak başladı. İstanbul’da meskûn olan Yahudilerin durumlarından bahsettikten sonra devletin, Yahudilere olan bakışını anlattı.
İslam tarihinde kaleme alınan Yahudi karşıtı reddiyelere değinmesinin akabinde Osmanlı döneminde cereyan eden dinler arası polemiklerden bahseden yazar, tezinin esasını teşkil eden iki reddiyeden bahsetti. Bunlardan ilki Abdüsselam el-Mühtedi’nin yazmış olduğu Risaletü’l-hâdiye iken diğeri ise es-Selam Abdülallâm’ın yazmış olduğu Risaletü’l-İlzam’dır. Bu yazarların hayat hikâyelerinden ve risalelerin bu kişiler tarafından mı yazıldıkları konusunda ortaya atılan şüpheleri açıkladıktan sonra risalelerin içeriklerinden bahsetti.
Yahudilerin Osmanlı İmparatorluğu’nda görünürlüklerinin arttığı bir dönemde kaleme alınan ilk polemik eserler olarak ön plana çıkan bu risaleleri tanıtan Ağlar’ın sunumu soru-cevap faslı ile birlikte sona erdi.
